İsrail ateşkesin bir parçası olarak kuvvetlerini Netzarim koridorundan, yani Gazze'nin kuzeyini güneyden ikiye bölen şeritten çekmeyi kabul etti.
İsrailli yetkililer ve Hamas, İsrail güçlerinin Pazar günü Netzarim Koridoru'ndan çekildiğini açıkladı. Böylece tarafların planlanan uzatma konusunda müzakere edip edemeyecekleri konusunda büyük bir sınavla karşı karşıya olan hassas bir ateşkes kapsamındaki bir taahhüt daha yerine getirilmiş oldu.
İsraillilerin cumartesi günü serbest bırakılan üç zayıflamış rehineyi görünce yaşadığı şok, Başbakan Binyamin Netanyahu üzerinde, ateşkesin ilk aşamasının mart ayının başlarında sona ermesinin ardından çatışmalara geri dönmek yerine ateşkesi uzatma yönündeki baskıyı artırdı.
İsrail ve Hamas, daha fazla rehinenin serbest bırakılmasını da öngören anlaşmanın ikinci aşamasının müzakerelerinde pek ilerleme kaydetmemiş gibi görünüyor. Görüşmelerin 3 Şubat'ta başlaması gerekiyordu.
Kuzey ve güney Gazze'yi ayıran altı kilometrelik Netzarim koridoru, İsrail tarafından 16 aylık savaş sırasında askeri bölge olarak kullanılmıştı ancak pazar günü civarda hiçbir asker görülmedi. Ateşkes geçen ay başladığında, İsrail yüz binlerce yerinden edilmiş Filistinlinin Netzarim'i geçip kuzeye dönmesine izin vermeye başladı.
İsrail'in pazar günü kaç askerini geri çektiği netlik kazanmadı.
Öte yandan, Filistin Sağlık Bakanlığı, pazar günü yaptığı açıklamada, işgal altındaki Batı Şeria'da İsrail askerlerinin operasyon düzenlediği bölgede, biri sekiz aylık hamile olmak üzere iki kadının İsrail ateşiyle öldürüldüğünü bildirdi.
42 günlük ateşkesin yarısına gelindi ve tarafların Hamas'ın elindeki daha fazla İsrailli rehinenin serbest bırakılmasını sağlayacak bir uzatma için müzakere etmesi bekleniyor. Ancak oldukça hassas bir zemin üzerine inşa edilen anlaşmanın uzatılması garanti değil.
Tarafların ateşkesin ikinci aşaması için görüşmelere başlaması bekleniyor ancak çok az ilerleme kaydedildiği görülüyor.
İsrail Başbakanı Netanyahu, taraflar arasındaki görüşmelerde kilit arabulucu olan Katar'a bir heyet gönderdi ancak heyette alt düzey yetkililerin yer alması ateşkesin uzatılması konusunda bir ilerleme sağlanamayacağı spekülasyonlarına yol açtı. Netanyahu'nun bu hafta anlaşmanın ikinci aşamasıyla ilgili olarak kabinenin kilit bakanlarını bir araya getirmesi bekleniyor ancak bunun ne zaman yapılacağı netlik kazanmadı.
Kırılgan ateşkes, Trump'ın önerisiyle karmaşıklaşıyor
Ateşkesin ilk aşamasında Hamas, çatışmalara ara verilmesi, yüzlerce Filistinli mahkûmun serbest bırakılması ve savaştan harap olmuş Gazze'ye insani yardımların ulaştırılması karşılığında 7 Ekim 2023'teki saldırıda ele geçirdiği 33 İsrailli rehineyi kademeli olarak serbest bırakacak.
Anlaşma, İsrail askerlerinin Gazze'nin kalabalık bölgelerinden geri çekilmesini ve 22'nci günde, yani pazar günü, Filistinlilerin Netzarim'den geçen merkezi bir yoldan İsrail güçleri tarafından denetlenmeden kuzeye gitmelerine izin verilmesini öngörüyor.
İkinci aşamada ise İsrail'in Gazze'den tamamen çekilmesi ve "sürdürülebilir bir sükûnet" karşılığında kalan tüm rehineler serbest bırakılacak. Ancak bunun ötesindeki detaylar belirsiz.
Rehinelerin aileleri, Netanyahu'ya ateşkesi uzatması için tekrar baskı yapmak üzere pazar günü Tel Aviv'de toplandı.
Esaret altında ölen rehine Yoram Metzger'in gelini Ayala Metzger, "Bir yıldır orada öldüklerini biliyoruz, bu yüzden bu anlaşmayı aceleyle bitirmemiz gerekiyor," dedi.
Ancak Netanyahu aynı zamanda, 7 Ekim'de İsraillilere karşı tarihindeki en ölümcül saldırıyı gerçekleştiren Hamas'ın yenilebilmesi için savaşı yeniden başlatması yönünde aşırı sağcı siyasi müttefiklerin de baskısı altında.
İşleri daha da karmaşıklaştıran şey, Trump'ın Gazze nüfusunu başka yere taşıma ve bölgenin kontrolünü ele alma önerisi. İsrail bu fikre açık olduğunu ifade ederken Hamas, Filistinliler ve dünyanın büyük kısmı bunu reddetti.
Mısır, "yeni ve tehlikeli gelişmeleri" görüşmek üzere 27 Şubat'ta acil bir Arap zirvesi düzenleyeceğini belirtti.
Trump'ın önerisi ahlaki, yasal ve pratik engeller içeriyor. Trump tarafından Hamas'a baskı yapmak veya İsrail ile Suudi Arabistan arasında bir normalleşme anlaşması sağlamayı amaçlayan görüşmelerde açılış kumarı yapmak için bir müzakere taktiği olarak önerilmiş olabilir.
Suudi Arabistan pazar günü Netanyahu'nun Filistinlilerin orada kendi devletlerini kurabilecekleri yönündeki son yorumunu kınadı. Açıklamalarının "İsrail işgalinin Gazze'deki Filistinli kardeşlerimize karşı işlediği ardışık suçlardan, maruz kaldıkları etnik temizlik de dahil olmak üzere, dikkati başka yöne çekmeyi amaçladığını" belirtti.
Katar pazar günü Netanyahu'nun yorumunu "provokatif" ve uluslararası hukukun açık bir ihlali olarak nitelendirdi.
Hamas'ın 1.200 kişiyi öldüren ve 250 kişiyi rehin alan saldırısıyla alevlenen savaş, Gazze'de yerel sağlık yetkililerine göre 47.000'den fazla Filistinlinin ölümüne neden oldu. Bölgenin büyük bir kısmı yok edildi.
euronews
