TBMM Deprem Araştırma Komisyonu, Kahramanmaraş depremlerinde ortaya çıkan enerji yoğunluğunun 30 katrilyon jul olduğunu belirtirken, felaketin boyutunu “Hiroşima’ya atılan atom bombasının 2000 katı enerji yoğunluğunda’ diye ifade edildi.
Türkiye’yi sarsan ve 50 bini aşkın kişinin öldüğü Kahramanmaraş merkezli, 6 Şubat depremlerinin ardından 14 Mart itibarıyla çalışmalarına başlayan TBMM Deprem Araştırma Komisyonu raporunda felaketin boyutunun büyüklüğü “Kahramanmaraş depreminde ortaya çıkan enerji yoğunluğu 30 katrilyon jul’dür. Depremler, Hiroşima’ya atılan atom bombasının takriben 2000 katı enerji yoğunluğundadır” sözleriyle anlatıldı.
BÜTÇEYE EKSİ % 1.4 ETKİ
Raporda böylesine büyük bir depremin yarattığı ekonomik maliyetler “Makroekonomik Tesir ve Depremin Toplam Maliyeti” başlıklı bölümde ele alındı. “Depremin kısa vadede hasıla, dış ticaret, enflasyon, istihdam ve kamu maliyesi üzerinde belirgin olumsuz etkilerinin yaşanması beklenmektedir” denen raporda, “yeniden inşa” sürecindeki hamlelerle olumsuz etkilerin azaltılmaya çalışıldığı kaydedildi.
Raporda, “Depremin 2023 yılı büyümesi üzerinde negatif yüzde 1.4 puan etkisi olabileceği tahmin edilmektedir. Sermaye stokunda ortalama olarak yüzde 1.3 erime, kapasite kullanım oranında takriben 1 puanlık düşüş ve istihdamda takriben yüzde 0.9 oranında azalma varsayımıyla 2023 yılı büyümesinin baz senaryodan takriben 1.4 puan düşük gerçekleşebileceği tahmin edilmektedir” ifadeleri kullanıldı. Raporda, 2023 yılı cari işlemler dengesinde ise yaklaşık 5 milyar dolarlık bir bozulma yaşanabileceği tahmini paylaşıldı.
FİYATLARI YUKARI TAŞIDI
Kahramanmaraş depreminde ortaya çıkan enerji: Hiroşima'nın 2000 katı!
Depremin ve deprem risk algısının oluşturduğu ülke genelindeki nüfus hareketliliği ve konum tercihlerindeki değişimin “kira ve konut” fiyatlarını belirgin şekilde yukarıya taşıdığı dile getirilen raporda, “yeniden inşa sürecinde ortaya çıkabilecek ilave talep fiyatlar genel seviyesinde yukarı yönlü baskıları besleyebilecek” değerlendirmesi yapıldı.
KONUT YAPIM MALİYETİ
Kahramanmaraş depreminde ortaya çıkan enerji: Hiroşima'nın 2000 katı!
Depremden etkilenen illerde konut yapım maliyetlerine yer verilen raporda “Konut yapım maliyetinin takriben 1.260 milyar TL karşılığı 65.7 milyar dolar olacağı tahmin edilmektedir. Diğer taraftan söz konusu bölgede takriben 95 bin ticarethane ve 15 bin ahır inşa edileceği öngörüsüyle takriben tahmini maliyetin 42 milyar TL karşılığı 2,2 milyar dolar olacağı beklenmektedir” ifadeleri kullanıldı.
Depremzedelere yapılan konut, barınma ve hane halkına yapılan finansal yardımların toplam maliyetinin 1 trilyon 460 milyar TL karşılığı 76.2 milyar dolar olacağı tahmin edildi. Raporda maliyet toplamına ilişkin şu ifadeler kullanıldı: “Yıl boyunca beklenen harcamalar ve gelir kayıpları dikkate alındığında söz konusu maliyetlerin milli gelire oranının yüzde 2.6’ya kadar yükselmesi olasıdır. Makroekonomik etkiler dikkate alındığında, depremin Türkiye ekonomisi üzerindeki toplam yükünün takriben 2 trilyon 853 milyar TL (148,8 milyar dolar) seviyesinde olduğu tahmin edilmektedir.”
CNNTÜRK
