Avrupa Komisyonu, daha önce COVID-19 nedeniyle bu bütçe açıklarını görmezden geliyordu. İtalya, Fransa ve Belçika'nın da dahil olduğu toplam 8 AB üyesi ülke bütçe açığı konusunda uyarılmıştı.
Avrupa Birliği (AB) Konseyi, Cuma günü iç bütçelerinde açık olduğu düşünülen çok sayıda üye ülke hakkında resmi işlem başlattı.
Avrupa Komisyonu, COVID-19 nedeniyle birkaç yıl boyunca görmezden geldiği bütçe açığı sorununa ilişkin ülkeleri, bütçe açıklarının ekonominin yüzde 7'sine kadar çıkacağına dair uyarıda bulunmuştu.
AB Konseyi'nden yapılan açıklamada, "Üye devletler bütçe disiplinine uymalı," denilerek, bütçe açığı ihlali bulunan ülkeler için "daha fazla soruşturma" yapılacağı belirtildi.
AB'nin 27 üye ülkesini bir araya getiren Konsey, Belçika, Fransa, İtalya, Macaristan, Malta, Polonya ve Slovakya'ya bütçe açığına ilişkin yasal soruşturma uyarısı gönderdi. Romanya'ya 2020'den bu yana uygulanan bütçe açığı ile ilgili yasal prosedürü devam ettirme kararı alındı.
AB'nin 1990'larda ortak 'euro' para birimiyle birlikte uygulamaya koyduğu mali kurallara göre bütçe açığının, gayri safi yurt içi hasılanın (GSYH) yüzde 3'ünden fazla olmaması ve toplam borcun yüzde 60'ın altında tutulması gerekiyor.
Siyasi dinamit etkisi
Almanya ve Hollanda gibi üye devletler, Yunanistan ya da İtalya'nın hesapsızca yaptıkları harcamaların bedelini ödemek istemedikleri için bu kurallar uzun zamandır siyasi dinamit etkisi yaratıyor.
Grafik: Hangi AB ülkeleri en kötü kamu borcuna ve bütçe açığına sahip?
Bu hamle, kamu borçlarının, GSYH'nin yüzde 100'ünü aştığı Fransa ve Belçika'nın parçalanmış koalisyonlardan hükümet kurmaya çalıştığı bir dönemde gerçekleşti.
İki hafta önce Fransa Sayıştayı, kamu maliyesinin durumunun "endişe verici" olarak nitelendirdi.
Fransa'da Gabriel Attal'ın geçici hükümetinin bir parçası olan Maliye Bakanı Bruno Le Maire, haziran ayında yapılan parlamento seçimlerinde mevcuttaki geçici hükümetin mağlup olmasının ardından istifa etmesi öngörülüyor.
AB genel merkezi olan Brüksel ile Giorgia Meloni'nin sağcı hükümeti arasında da bir başka gerilim yaşanıyor.
Çarşamba günü AB Komisyonu, Meloni'nin kendisiyle alay eden gazetecilere karşı dava açmasını basın özgürlüğü açısından eleştirerek kınadığını bildirdi.
Pandemi sonrası kurallar
AB'nin İstikrar ve Büyüme Paktı olarak bilinen bütçe açığı çerçevesinden, COVID-19 ve enerji krizlerinin hükümetleri ekonomik müdahaleler yapmaya yöneltmesiyle 2020 yılında sapılmıştı.
Uzun pazarlıkların ardından üye devletler bu yılın başlarında, 2024'ten itibaren uygulanmak üzere, iklim değişikliği veya savunma harcamaları için esneklik sağlayacak bir dizi bütçe planlaması üzerinde anlaşmaya vardı.
İlgili ülkelerin bakanlarının, ülkelerinin bütçe açıklarını azaltmaya yönelik resmi tavsiyeleri aralık ayında onaylamaları bekleniyor.
Brüksel yetkilileri, dengesizliğin düzeltilmesi için siyasi açıdan acı verici vergi artışları veya harcama kesintileri önermek üzere etkilenen ülkelerdeki maliye bakanlıkları ile temasını sürdürüyor.
euronews