Bu küçük çaplı deneme, hayvandan insana organ nakillerine yönelik arayışta atılan en yeni adım.
İnsanlara domuz böbreği naklinin gerçekten hayat kurtarıp kurtarmayacağını görmek için ilk klinik deneme başlıyor.
Genetik olarak düzenlenmiş domuz böbrekleri üreten United Therapeutics, çalışmanın ilk naklinin New York kentindeki NYU Langone Health adlı tıp merkezinde başarıyla gerçekleştirildiğini Pazartesi günü açıkladı.
Hayvandan insana organ nakli arayışındaki son adım bu. ABD’den ikinci bir şirket olan eGenesis, önümüzdeki aylarda kendi domuz böbreği klinik denemesine başlamaya hazırlanıyor.
Bunlar, dünyada ksenotransplantasyon denilen alandaki bilinen ilk klinik denemeler.
Çalışmaya katılan kişinin kimliğini korumak için araştırmacılar NYU’daki ameliyatın ne zaman yapıldığına veya hastaya ilişkin diğer bilgilere dair bilgi vermiyor.
Nakil ekibine liderlik eden NYU’lu Dr. Robert Montgomery, hastanesinin, başlangıçta altı kişiyi kapsayacak küçük denemeye katılmakla ilgilenen başka hastaların da yer aldığı bir listeye sahip olduğunu söyledi. Her şey yolunda giderse, başka nakil merkezleri de katıldıkça deneme 50 kişiye kadar genişletilebilir.
ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), sonuçları karışık olan bir dizi ‘şefkatli kullanım’ denemesinin ardından bu titiz çalışmalara izin veriyor. Genetik olarak düzenlenmiş domuz böbrekleriyle yapılan ilk iki nakil kısa ömürlü oldu.
Ardından doktorlar, böbreğe şiddetle ihtiyaç duyan ancak önceki alıcılar kadar ağır hasta olmayan kişilerle çalışmaya başladı. NYU’da, bir kadına nakledilen domuz böbreği, hastanın diyalize dönmek zorunda kalmasından önce 130 gün dayanabildi.
Son rekor, 271 günle, naklin Massachusetts General Hospital’da yapıldığı bir ABD’li erkek hastaya ait; domuz organı işlevini yitirmeye başlayınca geçen ay çıkarıldı ve kendisi de yeniden diyalize döndü.
Domuz böbreğiyle yaşamını sürdüren bilinen diğer kişiler, Mass General’dan bir başka hasta ile Çin’deki bir kadın.
Montgomery, “Doktorlar her hastanın deneyiminden öğrendikçe bu iş doğru yönde ilerliyor” dedi. Ayrıca diyalize geri dönebilme imkanının bir güvence sunduğunu belirtti.
Çoğu böbreğe ihtiyaç duyan 100 binden fazla kişi ABD’nin nakil listesinde ve beklerken binlercesi hayatını kaybediyor.
Organ bağışlarını kolaylaştıran Eurotransplant International Foundation’a göre, sekiz Avrupa ülkesinden oluşan bir grupta 10 binden fazla kişi böbrek bekleme listesinde.
Olası bir alternatif olarak bilim insanları, organları insana daha çok benzeyecek şekilde domuzları genetik olarak değiştiriyor; böylece bağışıklık sistemi tarafından anında hedef alınma ve yok edilme olasılığı azalıyor.
United Therapeutics’in denemesi, 10 gen düzenlemesi yapılmış domuz böbreklerini test ediyor; erken reddi ve aşırı organ büyümesini tetikleyen domuz genleri çıkarılırken, uyumu artırmak için bazı insan genleri ekleniyor.
euronews
