AB liderleri Ukrayna ve Moldova ile katılım müzakerelerinin başlatılmasına karar verdi. Bosna-Hersek ile de müzakerelerin yakında başlayabileceğine işaret edildi, Gürcistan'a adaylık statüsü verildi.
Avrupa Birliği (AB) liderleri Brüksel'de düzenlenen zirvede Ukrayna ile üyelik müzakerelerinin başlatılması kararı aldı. Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın uzun süredir dile getirdiği Ukrayna kararını veto edeceği yönündeki sözleri nedeniyle alınan karar sürpriz olarak değerlendirildi. Diplomatik kaynaklardan alınan bilgiye göre Orban oylamaya katılmadı ve daha sonra Facebook üzerinden yaptığı açıklamada oylamada çekimser kaldığını bildirdi. Orban Ukrayna ile üyelik müzalerelerinin başlatılmasını "kötü bir karar" olarak nitelendirdi.
Diğer liderler ise müzakerelere başlamamanın Rusya lideri Vladimir Putin açısından bir zafer olarak görülebileceği endişesini taşıyordu.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, kararı memnuniyetle karşılayarak "Bu Ukrayna için bir zaferdir. Tüm Avrupa için bir zafer. Motive eden, ilham veren ve güçlendiren bir zafer" dedi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen "Stratejik bir karar ve Birliğimizin tarihine kazınacak bir gün" yorumunu yaptı.
Moldova, Gürcistan ve Bosna-Hersek'le ilgili kararlar
Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Charles Michel, Moldova ile de katılım müzakerelerini başlatma kararı alındığını açıkladı. Michel, Gürcistan'a ise AB adaylık statüsünün verildiğini; bir diğer aday ülke Bosna-Hersek ile de kriterlerde "gerekli uyum derecesine" ulaştığında üyelim müzakerelerinin başlayacağını söyledi.
Moldova Cumhurbaşkanı Maia Sandu, "Moldova bugün AB'nin katılım müzakerelerine başlanması kararıyla yeni bir sayfa açıyor. Moldova bu zorluğun üstesinden gelmeye hazır" açıklamasını yaptı.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Ukrayna ve Moldova ile üyelik müzakerelerin başlatılması kararını değerlendirerek "Bu ülkelerin Avrupa ailesine ait olduğu açıktır" dedi.
İşgal altında Ukraya'ya finansman paketi görüşülecek
Cuma günü devam edecek zirvede dikkatler şimdi, Orban'ın bloke etme tehdidinde bulunduğu bir başka konu olan AB bütçesinden Ukrayna'ya dört yıllık zaman zarfında50 milyar euroluk finansman sağlanması planına çevrildi.
Rusya işgali altında olan Ukrayna'da hükümetin ekonomiyi ayakta tutmak için şiddetle paraya ihtiyacı var. AB'nin görüşeceği bu finansman planı Batı'nın Ukrayna'ya desteğinin azaldığı yönündeki söylemleri tersine çevirmek adına da önemli görülüyor.
Çoğu AB lideri, Rus işgalinin başlamasının 22'nci ayına denk gelen zirvede Ukrayna'ya güçlü bir destek vermekten yana. Ancak herhangi bir kararın oybirliğiyle alınması gerekiyor ve Macaristan lideri Orban finansman kararı için Haziran ayındaki Avrupa Parlamentosu seçimlerinin beklenmesini istiyor.
Avrupa Komisyonu, geçen yıllarda hukukun üstünlüğü konusunda gerileme yaşandığı gerekçesiyle Macaristan'ın 30 milyar euro civarındaki AB fonunu dondurmuştu. Orban'ın Ukrayna konusunda veto kozunu bu fonların serbest bırakılması için kullandığı eleştirileri yapılıyor. AB, Çarşamba günü aldığı kararda fonun 10,2 milyar euro kısmında blokeyi kaldırmıştı.
Eleştirileri reddeden Orban, "Bu bizim tarzımız değil" dedi.
AFP,Reuters/GY,EC
DW
