Merakla beklenen Uygun Fiyatlı Enerji için Eylem Planı'nın sızdırılan taslağı, yeşil vergilerin ve KDV'nin azaltılmasının Avrupalı tüketiciler için maliyetleri azaltabileceğini öne sürüyor ancak vergi reformları 2021'den bu yana çıkmazda.
Avrupa Komisyonu, Çin ve ABD karşısında Avrupa'yı dezavantajlı duruma düşmesine neden olan enerji maliyetlerini azaltmaya yönelik bir eylem planının sızdırılan taslağında, AB hükümetlerinin 2021 yılında önerilen Enerji Vergilendirme Direktifi reformları üzerinde anlaşmaya varmalarına yardımcı olmaya "hazır olduğu" belirtildi.
Ancak vergi konuları, mevzuatın 27 üye ülke hükümetinin tamamının oy birliğiyle desteğini gerektirdiği bir avuç AB politika alanından biri olduğu için reformun gerçekleştirilmesi zor görünüyor.
AB konseyindeki görüşmeler yıllardır çıkmaza girmiş durumda. Ülkeler, özellikle havacılık ve gemicilik sektörlerinin vergiden muaf fosil yakıtlardan yararlanmaya devam edip etmemesi konusunda bölünme yaşıyor.
Sızan taslak metinde, "Konsey, 2021 yılında önerilen ve enerji ürünlerinin vergilendirilerek AB enerji ve iklim politikalarıyla uyumlu hale getirmeyi, temiz teknolojileri teşvik etmeyi ve şu anda fosil yakıt kullanımını teşvik eden modası geçmiş muafiyetleri ve indirimli oranları kaldırmayı amaçlayan Enerji Vergilendirme Direktifi'nin ('ETD') revizyonunu sonuçlandırmalıdır," ifadeleri kullanıldı.
Önerilen reformlar arasında düşük gelirli haneler için vergi indirimi de yer alıyor.
Avrupa Parlamentosu'nun sanayi ve enerji komitesi, Çarşamba günü teklifle ilgili bir görüş benimseyerek AB'nin reformu "yenilenebilir enerjinin yerel olarak kendi kendine üretimini, depolanmasını, paylaşımını ve tüketimini teşvik edecek" tedbirlerle desteklemesi çağrısında bulundu.
Ancak komitenin rolü sadece tavsiye niteliği taşıyor. Her ne kadar yetki nihai olarak AB Konseyi'nde olsa da, parlamentonun ekonomi komitesi de teklife ilişkin kendi görüşünü benimsemeden reform hayata geçirilemiyor.
Euronews tarafından görülen ve 26 Şubat'ta Temiz Sanayi Anlaşması ile birlikte nihai halinin yayınlanması beklenen taslak belgede, maliyet düşürme planı ve hükümetlere elektrik vergilerinin mevcut düzenlemeler çerçevesinde mümkün olan en düşük seviyeye nasıl indirileceği konusunda rehberlik vaat ediyor.
Ayrıca, örneğin elektrik talebinin en yüksek olduğu zamanlarda fiyat artışlarını azaltmak için talep azaltımını teşvik etmek ve enerji verimliliği iyileştirmelerini teşvik etmek için piyasa temelli bir yaklaşım gibi vergilendirme dışı yaklaşımlar da aranıyor.
Japon modeli
Enerji maliyetlerini düşürmek için tartışılan bir diğer yaklaşım da sıvılaştırılmış doğal gaz ithalatı için "talep birleştirme" olup, AB alıcıları ortak satın alma anlaşmalarında daha düşük fiyatları zorlamak için ekonomik ağırlıklarını kullanabilir.
Ancak taslak plan daha da ileri giderek, Avrupa ülkelerinin tedarikçilerle bağlantı kurmak için gaz üreticisi ülkelerde ihracat tesislerine yatırım yapabileceği bir "Japon modeli" benimsenmesini öneriyor.
2022'deki enerji krizi sırasındaki paradokslardan biri, şebekedeki elektriğin büyük bir kısmı geçen yıl fosil yakıtlı üretimi geride bırakan rüzgar ve güneş gibi yenilenebilir kaynaklardan gelirken bile elektrik fiyatlarının rekor seviyelere ulaşmasıydı. Bunun nedeni, karışımdaki en pahalı bileşenin fiyatı belirlediği bir piyasa mekanizması.
Alelacele yapılan reformlarla sınırlamalar getirilmiş ve hükümetlere tüketicileri desteklemek üzere müdahale yetkisi verilmişti ancak sistemin temel yapısı değiştirilmemişti. Taslak metne göre piyasa tasarımının yeniden gözden geçirilmesi planlanıyor.
Komisyon bunun yerine, firmaların yenilenebilir enerji operatörleriyle uzun vadeli enerji alım anlaşmaları yapmalarını kolaylaştırarak "perakende elektrik faturalarını yüksek ve değişken gaz fiyatlarından ayırmak" istiyor.
Ayrıca, yaz mevsiminde önce Avrupa Yatırım Bankası ile henüz belirlenmemiş miktarda finansman sağlayacak bir iş birliği başlatıyor.
euronews
