Alman futbolunun efsanesi Franz Beckenbauer 78 yaşında hayatını kaybetti. Neye dokunduysa altın olmuştu. Ama son yıllarında bu başarılarına gölge düştü. Yine de "Kaiser" olarak öldü.
"O Alman futbolu için tam anlamıyla bir şanstı ve öyle de kalacak. Daha iyisi hiç gelmedi, asla da gelmeyecek." Bu sözler 2010 yılında Franz Beckenbauer'in 65'inci doğum gününde arkadaşı Günter Netzer tarafından yazılmıştı. O zamanlar Netzer ya da başka biri, Beckenbauer'in hayatının son yıllarında, 2015'ten itibaren başarılarının üzerine gölge düşeceğini tahmin bile edemezdi.
1945'te Münih'te doğan Beckenbauer bir futbolcu olarak sahaların tartışmasız hakimiydi. Ona "Kaiser Franz" denmesi boşuna değildi. Lakabının nereden kaynaklandığına dair farklı versiyonlar var. Kendisine sorulduğunda, 1971 yılında dostluk maçı için gittikleri Viyana'da Avusturya İmparatoru I. Franz'ın büstünün yanında fotoğrafçılara poz verdiğini ve o zamandan beri "Kaiser" olarak anılmaya başladığını pek severek anlatırdı.
Bazıları ise "Kaiser Franz" lakabının 1969'da Bayern- FC Schalke kupa finali maçıyla bağlantılı olduğunu savunuyor. Buna göre, Beckenbauer, rakip oyuncu, "Vestfalya Kralı" olarak anılan Reinhard Libuda'ya faul yaptı. Schalke tarafları ise tepkilerini uzun süre ıslık çalarak gösterdi. Beckenbauer bunun üzerine topu 40 saniye boyunca sektirerek bir gösteri yaptı. "Kral'a yapılan faulün ardından Beckenbauer'in bu şekilde bir provokasyonda bulunmasını tanımlamak için maçı izleyen muhabirler ona "imparator" yakıştırması yaptı. Kaiser lakabı böylece ortaya çıktı.
"Kibirli bir fırça olarak görüldüm"
Beckenbauer, savunmadaki modern libero rolünü başka hiçbir futbolcuya benzemeyen bir şekilde oynadı. Göğsü inik, başı dik şekilde oyunu organize ediyor ve genellikle ayağının dışıyla attığı isabetli uzun paslarla maçı canlandırıyordu. Sırf duruşu bile neredeyse kibirli, mesafeli, tek kelimeyle "Kaiservariydi".
Futbolseverler Beckenbauer'in döneminde dünyanın en iyi oyuncularından biri olduğunu kabul ediyordu ancak o hiçbir zaman seyircinin favorisi olamadı. Beckenbauer daha sonra yaptığı bir açıklamada, "Kibirli bir oyun tarzına sahip, gösterişli biri olarak görülüyordum" diye konuşmuştu.
13 yaşındayken FC Bayern'e katıldı. 1960'ların sonundan itibaren 70'lerdeki kulübün o parlak döneminde en büyük başarılarını kutladı. 1970'ten 1977'de Münih'ten ayrılana kadar takımın kaptanlığını da yapan Beckenbauer bu süreçte birbiri ardına şampiyonluklar yaşadı. Dört Almanya şampiyonluğu, dört DFB Kupası şampiyonluğu, 1967'de Avrupa Kupa Galipleri Kupası şampiyonluğu, 1974'ten 1976'ya kadar üst üste üç kez Avrupa Kupa Galipleri Kupası şampiyonluğu ve 1976'da Dünya Kupası şampiyonluğu birbirini kovaladı.
Dünya ve Avrupa şampiyonu
Beckenbauer 1971'den itibaren milli takımda da kaptanlık bandını taşıdı. 103 kez uluslararası maça çıkan ilk Alman milli oyuncuydu. "Kaiser", Sepp Maier, Paul Breitner, Uli Hoeneß ve Gerd Müller gibi diğer Bayern yıldızlarından oluşan takımı 1972'de Avrupa Şampiyonası şampiyonluğuna ve bir oyuncu olarak en büyük başarısı olan 1974 Dünya Kupası'nı kendi evinde kazanmaya taşıdı.
Kariyerinin sonbaharında Beckenbauer, Brezilyalı süperstar Pelé ile birlikte oynadığı ve üç kez ABD şampiyonu olduğu ABD ligine transfer oldu. "Kaiser" 1982'de Hamburger SV ile beşinci Almanya şampiyonluğunu kazandı, ancak o sezon sadece birkaç maçta forma giyebildi. HSV menajeri Günter Netzer, Beckenbauer'i 1980'de Bundesliga'ya geri çekti. Libero kariyerinin son sezonunu yine New York Cosmos'ta oynadı ve Eylül 1983'te kaybedilen ABD Şampiyonası çeyrek finali Beckenbauer'in son rekabetçi maçı oldu.
Onur listesi oldukça uzun: Beckenbauer Almanya'da dört kez ve Avrupa'da iki kez "Yılın Futbolcusu" seçildi. Hatta "Kaiser" Almanya'da "20. Yüzyılın Futbolcusu" unvanını bile aldı.
"Çorba tadımcılığından" dünya şampiyonu teknik direktörlüğe
Ünlü Alman spor gazetecisi Hans Blickensdörfer bir keresinde Beckenbauer'in futbol oynarken de aslında bir oyun koçu olarak işlev gördüğünü yazmıştı. Bu yüzden "Kaiser"in 1984'te, kariyerinin bitiminden sadece bir yıl sonra, milli takımın baş antrenörü olarak teknik direktörlük koltuğuna geçmesi hiç de şaşırtıcı olmadı. Beckenbauer ne bir antrenörlük kursuna katılmış ne de başka bir şekilde antrenörlük lisansı almıştı. O yüzden ona antrenör diyebilmek için DFB hayli kafa yordu. Sonunda kendisine onursal antrenörlük unvanı verildi.
1986 yılında Meksika'da düzenlenen Dünya Kupası'nı Beckenbauer yönetimindeki milli takım ikinci olarak tamamladı ancak bu sırada futbolcularla ciddi bir gerilim içindeydi. Beckenbauer, takım merkezine kararlaştırılandan daha geç dönen bazı oyunculara "aptallar" diye hakaret etti. Kaleci Uli Stein, Beckenbauer ile bir gıda firmasının reklamında oynamasına atıfta bulunarak "çorbacı" diye alay edince evine gönderildi.
Dört yıl sonra bunların hepsi unutuldu. Roma'daki 1990 Dünya Kupası finalinde Arjantin'e karşı kazanılan 1:0'lık zaferin ardından Franz Beckenbauer'in sahada tek başına, elleri cebinde, derin düşüncelere dalmış bir şekilde yürürken çekilen fotoğrafı tüm dünyaya yayıldı. Kaiser, o zamanki kaptan Lothar Matthäus'un deyimiyle "izci birliğini" Dünya Kupası şampiyonluğuna taşımıştı: "Biz oyuncular Franz'ın söylediği her şeye inandık" diyordu, uluslararası üne sahip, rekortmen futbolcu Matthäus.
"Almanya'nın yedek dışişleri bakanı"
Beckenbauer'in dokunduğu her şey adeta altına dönüşüyordu. Daha sonra FC Bayern'in geçici teknik direktörü olarak iki kez göreve geldi: 1994'te Erich Ribbeck'in görevden alınmasının ardından lig şampiyonluğunu garantiledi ve 1996'da Otto Rehhagel'in yerine geçerek Münih ekibiyle UEFA Kupası'nı kazandı. Bu sırada Beckenbauer halihazırda FC Bayern'in başkanıydı ve toplam 15 yıldır Almanya'nın şampiyonluk rekortmeni kulübünü yönetiyordu.
Ve Alman futbolunun yüz akı bu hizmetleri nedeniyle Alman Futbol Federasyonu'nda (DFB) resmi düzeyde de görevlere getirildi. "Kaiser" 1998'den itibaren DFB başkanlık divanı üyeliğinde bulundu. Kısa bir süre sonra 2006 Dünya Kupası için teklif komitesinin başına geçti ve onun organizasyon komitesi başkanlığında kupa Almanya'ya getirildi.
Haftalık haber dergisi "Der Spiegel" Beckenbauer'i "Almanya'nın hükümet dışı yedek dışişleri bakanı" olarak tanımlamış ve "futbol oynadığı kadar siyaset de yapabilen" biri olarak nitelendirmişti.
Beckenbauer'e suçlama
Ancak aynı dergi Beckenbauer'in tahtını 2015 yılında yayınladığı bir haberle sarstı. Dergi, Almanya'nın Dünya Kupası teklif komitesine turnuva öncesi milyonlarca dolar ödendiğini ortaya çıkarmıştı. Parayla oyların satın alındığı iddia edildi. DFB oyların satın alındığına ilişkin iddiayı reddederken, ödemelerin yapıldığını kabul etti. Uzun bir süre sessiz kalan Beckenbauer daha sonra sessizliğini bozdu: "O dönemde organizasyon komitesinin başkanı olarak bu hatanın sorumluluğunu taşıyorum" dedi. Ancak oy satın almanın söz konusu olmadığını vurguladı. Beckenbauer bunu daha sonra defalarca tekrarladı. Bu yüzden cezai kovuşturmaya tabi tutuldu. Suçlayıcı belgeler onun imzasını taşıyordu. Beckenbauer, "Hep gözü kapalı imzaladım, hatta boş kağıda bile imza attım" diye pişmanlığını dile getirdi.
Artan sağlık sorunları
Bu yaşananlardan sonra gözden ırak bir yaşam sürmeye başladı. Son zamanlarını üçüncü eşiyle çoğunlukla Salzburg'da geçirdi. Beckenbauer'in çeşitli ilişkilerinden beş çocuğu oldu. Oğlu Stephan 2015 yılında 46 yaşındayken beyin tümöründen öldü. Beckenbauer daha sonra oğlunun ölümünü, "Bu hayatımdaki en büyük kayıptı" sözleriyle tanımladı.
Beckenbauer'in sağlık sorunları son yıllarda arttı. 2016'da ve 2017'de kalp ameliyatı oldu. Ayrıca bir göz enfarktüsü geçirdi ve sağ gözünü kaybetti.
Temmuz 2019'da, İsviçre Başsavcılığı tarafından Beckenbauer'e karşı yürütülen soruşturma, Kaiser'in kötüleşen sağlığı göz önünde bulundurularak, Dünya Kupası olayıyla ilgili diğer davalardan ayrıldı.
Beckenbauer, Ağustos 2022'de vefat eden Uwe Seeler ile Ocak 2023'te ölen Brezilyalı futbol efsanesi Pelé'nin cenaze törenlerine de katılamadı.
Beckenbauer, "Arkadaşıma son yolculuğunda kalbimle eşlik edeceğim" dedi.
Birkaç yıl önce Kaiser'e hayatında pişmanlık duyduğu bir şey olup olmadığı sorulmuştu. Beckenbauer şöyle yanıtlamıştı: "Pişmanlık mı? Ne pişmanlığı? Hayır!"
Ailesi Franz Beckenbauer'in 7 Ocak Pazar günü 78 yaşında hayatını kaybettiğini duyurdu.
DW
