Rusya’ya sınırı olan birçok ülke — Estonya, Letonya, Litvanya ve Polonya — son dönemde Ottawa Antlaşması’ndan çekildi ya da çekilme planlarını açıkladı.
Finlandiya Parlamentosu, perşembe günü uluslararası mayın yasağını öngören anlaşmadan çekilme yönünde ezici çoğunlukla oy kullandı. Gerekçe olarak ise Rusya’dan kaynaklanan tehdit gösterildi.
Milletvekilleri, kara mayınlarının kullanımını, üretimini ve transferini yasaklayan 1997 tarihli Ottawa Antlaşması'ndan çekilme yönündeki hükümet önerisini 157’ye karşı 18 oyla kabul etti. Bu anlaşma bugüne kadar 160’tan fazla ülke tarafından onaylandı ya da imzalandı.
NATO üyesi olan Finlandiya, Rusya ile bin 340 kilometrelik kara sınırına sahip. Yetkililer, olası bir saldırı durumunda ülkenin geniş ve engebeli arazisinin savunulmasında kara mayınlarının kullanılabileceğini belirtiyor.
Rusya ise Ottawa Antlaşması’na taraf değil. Uzmanlara göre, Ukrayna’ya yönelik kapsamlı işgali nedeniyle ülke şu anda dünyanın en fazla mayınla kaplı bölgesi hâline gelmiş durumda.
Rusya’ya sınırı olan diğer bazı Avrupa ve NATO ülkeleri — Estonya, Letonya, Litvanya ve Polonya — son dönemde anlaşmadan çekildiklerini ya da çekilme planlarını açıkladı.
Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb, alınan kararı savundu.
“Son tahlilde elimizdeki gerçek şu: Komşumuz, saldırgan ve emperyalist bir devlet. Adı Rusya. Kendileri Ottawa Antlaşması’na taraf değil ve kara mayınlarını acımasızca kullanıyor,” dedi.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ise bu hafta başında silahsızlanma ve mayınla mücadele konusunda küresel destek çağrısı yaptı. Bazı ülkelerin Ottawa Antlaşması’ndan çekilme yönündeki açıklamalarından "son derece endişeli" olduğunu belirtti.
Finlandiya Savunma Bakanı Antti Hakkanen ise buna yanıt olarak, “Hükümetin ve parlamentonun, Finlandiya’nın saldırıya uğrama riskini azaltacak önlemleri alma sorumluluğu var,” açıklamasında bulundu.
Salı günü X (eski adıyla Twitter) üzerinden yaptığı paylaşımda, “Rus tehdidine karşı tedbirli olmak birinci önceliğimizdir,” ifadelerini kullandı.
Anlaşma kuralları gereği, Finlandiya, BM’ye resmi bildirim yaptıktan altı ay sonra çekilme kararı yürürlüğe girecek. Bu sürenin ardından ülke, kara mayını stoklama hakkına sahip olacak.
ABD, Çin, Hindistan, Pakistan ve Güney Kore gibi büyük ülkeler hala bu anlaşmaya taraf olmayanlar arasında yer alıyor.
NATO’ya göre dünya genelinde yaklaşık 70 ülke ve bölge, toprağa gömülü halde duran 110 milyon civarında kara mayını nedeniyle risk altında. Bu mayınlar, yıllarca aktif kalıp, uzun süre sonra bile patlayabiliyor.
Sivil toplum kuruluşu Landmine Monitor’e göre, 2023 yılında en az 5 bin 757 kişi — çoğu sivil — kara mayınları ve patlamamış mühimmatlar nedeniyle öldü ya da yaralandı.
euronews
