Pazar günkü ikinci tur cumhurbaşkanlığı seçimlerinin sonucu Başbakan Donald Tusk’u siyasi olarak zayıflattı ve çok partili koalisyonunun 2027 sonuna kadar görevde kalıp kalamayacağına dair soru işaretleri yarattı.
Polonya Başbakanı Donald Tusk, liberal Varşova Belediye Başkanı ve müttefiki Rafał Trzaskowski’nin pazar günkü seçimleri kaybetmesinin ardından hükümeti için parlamentodan güven oyu isteyeceğini açıkladı.
Muhafazakâr aday Karol Nawrocki, oyların yüzde 50,89’unu alarak seçimi kazandı.
Tusk, pazartesi günü televizyondan yaptığı konuşmada, “Kazanan adayı nasıl değerlendirirsek değerlendirelim, onun zaferini kabul etmeli ve seçmenlerini tebrik etmeliyiz,” dedi.
“Başbakan olarak bir an bile durmayacağımı size bildirmek isterim. Cumhurbaşkanlığı seçimleri burada hiçbir şeyi değiştirmedi ve değiştirmeyecek. Gerektiğinde ve mümkün olduğunda yeni cumhurbaşkanıyla iş birliği yapacağız,” diye konuştu.
Bu sonuç Tusk’u siyasi olarak zayıf düşürdü ve çok partili koalisyonunun görev süresini 2027 sonuna kadar tamamlayıp tamamlayamayacağı belirsiz hale geldi.
Eğer güven oylamasını kazanırsa, bu onun hâlâ yönetme yetkisine sahip olduğunu gösterecek.
Ancak güven oylamasının ne zaman yapılacağı henüz belli değil.
Nawrocki, ikinci ve son görev süresi 6 Ağustos’ta dolacak olan muhafazakâr Cumhurbaşkanı Andrzej Duda’nın yerini alacak.
İki hafta önce yapılan ilk tur seçimde ülkenin Doğu Avrupa’da, NATO ve Avrupa Birliği sınırındaki keskin bölünmeleri gün yüzüne çıkmıştı ve bu nedenle seçim sonucu ülkeyi diken üstünde tuttu.
Polonya’da günlük yönetim büyük ölçüde başbakana ait olsa da, cumhurbaşkanı dış politikayı etkileme ve özellikle yasaları veto etme gibi önemli yetkilere sahip.
2023 sonunda ideolojik olarak geniş bir koalisyonla iktidara gelen Tusk, bazı seçim vaatlerini yerine getirmek için gerekli desteği bulamadı. Bunlardan biri de kürtaj yasasının gevşetilmesiydi.
Nawrocki’nin cumhurbaşkanı olmasıyla birlikte Tusk’un önünde daha fazla engel olması bekleniyor.
Siyasi tecrübesi olmayan Nawrocki, 2015-2023 yılları arasında ülkeyi yöneten muhafazakâr Hukuk ve Adalet Partisi (PiS) tarafından destekleniyor.
Parti lideri Jarosław Kaczyński, pazartesi günü yaptığı açıklamada, tüm siyasi güçlere teknokrat bir hükümetin kurulmasını destekleme çağrısı yaptı.
“Bugün, cumhurbaşkanı gibi tarafsız olacak teknik bir hükümete ihtiyaç var. Bu hükümetin başı, böyle bir projeyi desteklemeye hazır olanlarla yapılacak görüşmelerde belirlenmeli. Bu kişinin bizimle bağı olması gerekmiyor,” dedi.
“Bakanlıklar, toplumsal hayatın belirli alanlarında uzmanlaşmış kişiler tarafından yönetilebilir.”
euronews
