Gazze'de sağ durumdaki 20 rehine anlaşmaya uygun olarak İsrail'e teslim edildi. İsrail cezaevlerinden de Filistinli tutuklular serbest bırakılıyor.
Filistinli tutukluları taşıyan otobüsler Ramallah'a ulaşmaya başladı. Büyük bir kalabalık araçlardan inenleri karşılıyor.
Yine anlaşmaya uygun şekilde, Hamas rehineleri seremoni olmadan teslim etti.
Sayıları 28 olduğu sanılan rehine cesetleri de İsrail'e teslim edilecek. Bu sayıya, 2014 yılındaki bir çatışmada hayatını kaybeden bir asker naaşı da dahil.
Ancak savaştaki yıkım nedeniyle iki tarafın da bunun daha uzun sürebileceği konusunda mutabık olduğu ifade ediliyor.
Rehine aileleri de iki yıldır ayrı oldukları isimleri bekliyor.
Serbest bırakılan rehinelerden Nimrod Cohen'in annesi Viki Cohen, "Mutluluk doluyum. Nasıl hissettiğimi anlatmam zor. Bütün gece uyuyamadım" diyerek heyecanını anlattı.
Gazze'nin dört bir yanında da insanlar, serbest bırakılan yüzlerce Filistinli tutuklunun beklenen gelişini kutlamak için sokaklara döküldü.
BBC'nin İstanbul'daki Gazze muhabiri Rushdi Abualouf, Han Yunus'ta tutuklu yakınlarının sevdiklerinin fotoğraflarını salladığını bildiriyor.
Abualouf, "İki yıldır süren savaşın ve yerinden edilmelerin ardından insanlar nadir görülen bir sevinçle dans edip şarkı söyledi" diyor.
Han Yunus'taki en büyük sağlık tesisi olan Nasser hastanesinde, tıbbi ekipler, ilaç ve ekipman sıkıntısı çekilmesine rağmen, serbest bırakılan tutuklular için acil sağlık kontrolleri yapmaya hazırlanıyor.
Gazze'de İsrail ile Hamas arasındaki anlaşmanın ilk aşamasının 10 Ekim'de günü yürürlüğe girmesinin ardından, Hamas'ın bugün öğlen saatlerine kadar elinde kalan tüm rehineleri serbest bırakması gerekiyordu.
İsrail de 250 mahkum ile yaklaşık bin 700 Filistinli tutukluyu serbest bırakacak.
ABD Başkanı Donald Trump da Pazartesi sabah saatlerinde İsrail'e gitti. Tel Aviv'deki Ben Gurion Havalimanı'na inen Trump'ı İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu karşıladı.
Trump daha sonra konuşma yapmak üzere İsrail parlamentosu Knesset'e geçti.
İki lider gün içerisinde Gazze zirvesine katılmak için Mısır'a geçecek.
Hamas'ın elindeki rehineler kim?
Hamas daha önce serbest bırakacağı yirmi rehinenin isimlerini açıklamıştı.
Bunlar arasında 28 yaşındaki Ariel Cunio da var.
7 Ekim'de rehin alındıktan sonra Gazze'ye götürülen Ariel'in partneri Arbel Yehud, Ocak ayında Hamas'la varılan anlaşma sonucu serbest bırakılmıştı.
35 yaşındaki David Cunio da Ariel'in kardeşi ve Gazze'de rehin tutuluyordu.
28 yaşındaki ikiz kardeşler Gali ve Ziv Berman da 7 Ekim'de sınır bölgesindeki yerleşimlerde rehin alındı. Ziv de Ocak ayında serbest bırakıldı ancak Gali rehin tutuldu.
22 yaşındaki Matan Angrest, İsrail ordusuna mensup bir asker. 7 Ekim'de bir tankın içerisindeyken Hamas tarafından rehin alındı.
25 yaşındaki Matan Zangauker de Hamas'ın elinde bulunan rehinelerdendi.
Filistinli tutuklular serbest bırakılacak
Rehinelerin tesliminin ardından İsrail cezaevlerinden kimi müebbet hapse mahkum Filistinliler tahliye edilecek.
İsrail Adalet Bakanlığı, ateşkes anlaşması kapsamında serbest bırakılacağını belirttiği 250 Filistinlinin isimlerini açıkladı.
7 Ekim'den sonra tutuklanan bin 700 kadar Filistinli de serbest bırakılacak.
İsrail basınına göre 250 kişiden 15'i Doğu Kudüs'te, 100'ü Batı Şeria'da serbest bırakılacak. Bunların 135'inin sınır dışı edilmesi bekleniyor.
Mervan Barguti'nin isminin listede yer almadığı ifade ediliyor.
Çok sayıda Filistinli Barguti'yi kendi "Nelson Mandelaları" olarak görüyor.
Hatta Filistin yönetiminin mevcut lideri Mahmud Abbas'ın halefi olabileceği düşünülüyor.
İlk 48 saatte neler yaşandı?
Ateşkesin ardından 11 Ekim'de Gazze Şehri'nde Hamas'ın kolluk kuvvetleriyle Dughmuş aşiretinden silahlı kişiler arasında çıkan çatışmalarda en az 27 kişi hayatını kaybetti.
Bu, İsrail'in operasyonlarını durdurmasının ardından Gazze'de gerçekleşen en kanlı iç çatışmalardan biri oldu.
Diğer yandan 12 Ekim'de onlarca yardım tırı Mısır sınırındaki Refah kapısından Gazze'nin güneyine giriş yaptı. Yüzlerce tır ise sınırın Mısır tarafında beklemeyi sürdürdü.
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) sözcüsü James Elder'a göre İsrail'in birden fazla geçiş noktasını açması gerekiyor.
UNICEF de dahil olmak üzere BM yardım kuruluşlarının "uzun süredir hazır beklediğini" söyleyen Elder, "İsrail'in açabileceği beş ya da altı nokta var. Bu olursa, bin tır tek bir güzergahtan gitmek zorunda kalmaz, farklı girişlerden geçebilir" ifadelerini kullandı.
İsrail Savunma Bakanı Israel Katz sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, İsrailli rehinelerin serbest bırakılmasının ardından ülkesinin "en büyük sınavının" Gazze'deki "tüm Hamas terör tünellerinin yok edilmesi" olacağını söyledi.
Katz, bu görevin hem İsrail ordusu tarafından doğrudan hem de "ABD'nin liderliği ve denetimi altında kurulacak uluslararası bir mekanizma aracılığıyla" gerçekleştirileceğini belirtti.
Bakan ayrıca, İsrail ordusuna bu operasyon için hazırlıklara başlanması talimatını verdiğini açıkladı.
Hamas'tan seferberlik çağrısı
Cuma günü konuşan ABD Başkanı Donald Trump, Gazze planının sonraki aşamalarıyla ilgili "konsensüs sağlandığını" söyledi.
Hamas'ın "zorlu bölgelerde bulunan rehineleri toplamakta olduğunu" kaydeden Trump, anlaşmanın bazı detaylarıyla ilgili görüşmelerin ise sürdüğünü dile getirdi.
Üzerinde müzakerelerin sürdüğü noktalar arasında, Hamas'ın silahsızlandırılması ve Gazze'nin nasıl yönetileceği de bulunuyor.
Anlaşma gereği Gazze'nin bazı bölgelerinden İsrail askerleri çekildi.
Hamas, İsrail ordusunun çekildiği bölgelerde kontrolü yeniden sağlamak üzere 7 bin üyesini göreve çağırdı.
Yerel gazetecilerin bildirdiğine göre Hamas üyelerinden bazıları sivil kıyafetlerle ya da Gazze polisine ait mavi üniformalarla bazı bölgelere sevk edildi.
Telefonla ya da kısa mesajla iletilen yönergede, "Gazze'yi haydutlardan ve İsrail işbirlikçilerinden temizlemek için ulusal ve dini görevimizin parçası olarak genel seferberlik ilan ediyoruz" ifadeleri yer aldı.
BBC'ye konuşan bir Hamas yetkilisi, söz konusu haberleri doğrulamadı ancak "Gazze'yi hırsızların ve İsrail işgalinin desteklediği düşmanlara bırakamayız. Silahlarımız meşrudur ve işgal devam ettiği sürece varolacaktır" dedi.
200 ABD askeri gözlem için İsrail'e konuşlanacak
ABD'li yetkililer, Ortadoğu'da bulunan 200 ABD askerinin, Gazze'deki ateşkesi izlemek üzere İsrail'e konuşlanacağını açıkladı.
ABD güçlerinin çok uluslu bir görev gücü oluşturacağı ve bu güçte Türkiye, Mısır, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden de birliklerin görev yapmasının muhtemel olduğu da duyuruldu.
Kıdemli bir Amerikalı yetkili hiçbir ABD askerinin Gazze'ye girmeyeceğini, Amerikan askerlerinin yalnızca birleşik görev gücünün yaratılmasında rol alacağını dile getirdi.
bbc
