28 Nisan’da yerel saatle 12:30 sularında başlayan elektrik kesintisi geç saatlere kadar sürdü ve iş yerleri, ulaşım, mobil ağlar, internet ve diğer kritik altyapılar ciddi şekilde etkilendi.
İspanya ve Portekiz’in 28 Nisan’da yaşadığı büyük çaplı elektrik kesintisinden altı hafta sonra, Madrid yönetimi konuyla ilgili resmi raporu yayımladı. Salı günü yapılan açıklamada, milyonlarca kişiyi saniyeler içinde elektriksiz bırakan zincirleme kesintinin teknik ve planlama hatalarından kaynaklandığı bildirildi.
İspanya'nın enerji politikasından sorumlu Ekolojik Dönüşüm Bakanı Sara Aagesen, düzenlediği basın toplantısında, ülkenin güneyinde başlayan küçük çaplı şebeke arızalarının, daha büyük kesintilere zincirleme şekilde yol açtığını söyledi.
Aagesen, kesintiye birden fazla teknik sorunun yol açtığını söyledi. Şebeke operatörlerinin, enerji dalgalanmalarını dengelemesi gereken bir santralin yerine alternatif bulamamasını da "yetersiz planlama" olarak değerlendirdi.
Bakan, kesintinin siber saldırıdan kaynaklandığı iddialarını kesin bir dille reddetti. Bunun yerine, ağları gelecekteki risklere açık hale getiren güvenlik açıkları, eksiklikler veya yanlış ayarlamaların etkili olduğunu söyledi.
28 Nisan’daki kesinti, İspanya’da öğle saatlerinden itibaren başladı ve gece boyunca sürdü. İş dünyası, ulaşım altyapısı, mobil şebekeler, internet bağlantısı ve diğer hayati sistemler ciddi şekilde etkilendi.
Sadece beş saniye içinde İspanya, toplam elektrik arzının yüzde 60’ına denk gelen 15 gigawatt gücü kaybetti.
İspanya ile aynı elektrik şebekesini kullanan Portekiz'de de elektrikler kesildi. Ancak her iki ülkenin ada bölgeleri bu kesintiden etkilenmedi.
Elektrik tamamen ertesi günün erken saatlerinde geri geldi.
Hükümet raporunda İspanya'nın ulusal güvenlik kurumlarından uzmanlar da yer aldı. Bakan Aagesen'in aktardığına göre, bu uzmanlar kesintide yabancı aktörler tarafından yapılmış bir siber sabotaj izine rastlamadı.
Kesintinin ardından kamuoyuna açıklanan ilk ve net bilgi, ulusal şebeke operatörü Red Electrica tarafından verilmişti. Şirket, güney İspanya'daki iki ayrı trafo merkezinde yaşanan arızaları olayın kaynağı olarak işaret etmişti.
Kesintiden sonraki haftalarda, genellikle böyle sorunların yaşanmadığı bir bölgede bu denli büyük bir arızanın nasıl meydana geldiği vatandaşlar ve uzmanlar tarafından sorgulandı. Bu da, İspanya’nın büyük ölçüde yenilenebilir enerjiye dayanan elektrik üretiminin şebekeyi kırılgan hale getirip getirmediği konusunda yoğun tartışmalara yol açtı.
İspanya, Avrupa'nın yenilenebilir enerjiye geçişinde öncü ülkelerden biri konumunda. 2024 yılında ülke, elektriğinin yaklaşık yüzde 57’sini rüzgar, hidroelektrik ve güneş gibi yenilenebilir kaynaklardan üretti. Nükleer santraller ise aşamalı olarak kapatılıyor.
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, bu tartışmalara karşı çıkarak yenilenebilir enerjiyi savundu. Sabırlı olunması gerektiğini belirten Sánchez, hükümetin 2030 yılına kadar elektriğin yüzde 81’ini yenilenebilir kaynaklardan üretme hedefinden “bir milimetre bile sapmayacağını” vurguladı.
euronews